Exosomes ช่วยฟื้นฟูรากผม ได้จริงหรือ? ผลข้างเคียงระยะยาวที่เรายังไม่ทราบ

ขึ้นชื่อว่า ยาด้านความโรยรา หรือ  ยาอายุวัฒนะ เป็นที่หมายปองของมนุษย์มาทุกยุคทุกสมัย ต่อให้ต้องตามหาสุดหล้าฟ้าไกล ผู้มีอำนาจหรือผู้มีอันจะกินก็จะตามหามาให้ได้ เพราะชีวิตที่มีอำนาจและเงินตรานั้น มันไม่น่าเบื่อ คนเราจึงอยากจะประวิงเวลาและวัยไม่ให้แก่เร็วนัก

กระแสการรักษาโรคและฟื้นฟูในระดับเซลกำลังมาแรงมากขึ้น ด้วยวิวัฒนาการทางวิทยาศาสตร์ ทำให้เรามีความรู้แล้วว่า เซลต้นกำเนิดนั้นมีคุณสมบัติ สามารถช่วยกระตุ้นการทำงานของเซลในร่างกายให้กลับมาอ่อนเยาว์ แต่การใช้เซลต้นกำเนิดเพื่อรักษาโรคยังอยู่ในขั้นตอนของการวิจัยเท่านั้น ยังไม่มีสภาวิชาชีพหรือองค์การอาหารและยาของประเทศไหนในโลกที่อนุมัติให้เป็นการรักษามาตรฐาน สำหรับ Exosomes (เอ๊กโซโซมส์) เป็นสิ่งที่เพิ่งมีการค้นพบไม่นานมานี้ ในระหว่างกระบวนการศึกษาเรื่องเซลต้นกำเนิด โดย Exosomes นั้นเป็นถุงที่บรรจุสารพันธุกรรม (DNA และ RNA) และโปรตีนต่างๆที่มีฤทธิ์ช่วยกระตุ้นการทำงานของเซลและลดความเสื่อมของเซล ถุง Exosomes นี้อยู่นอกตัวเซล และล่องลอยอยู่ในกระแสเลือดไปตามอวัยวะต่างๆ  Exosomes เปรียบได้กับซองใส่เอกสาร ที่บรรจุข้อความสื่อสารจากเซล ไปสู่เซล โดยเซลที่ปลายทางจะได้รับข้อความกระตุ้นจากเซลต้นกำเนิด( เซลต้นทาง) และทำการปฏิบัติตามคำสั่งที่กระตุ้น เช่น หากบรรจุคำสั่งให้ซ่อมแซมตัวเอง เซลปลายทางก็จะมีการปฏิบัติตามและซ่อมแซมตัวเองให้พ้นจากความเสื่อม 

มีความเชื่อว่า Exosomes จะบรรจุรหัสคำสั่งที่มีผลในการรักษาภาวะหลายอย่าง เช่น มะเร็ง การอักเสบ การเสื่อมของอวัยวะต่างๆ และเนื่องจากถุง Exosomes นี้ไม่มีโปรตีนเคลือบหรือเยื่อหุ้มที่ชัดเจน จึงเชื่อว่าจะไม่กระตุ้นปฏิกิริยาต่อต้านของร่างกาย จึงมีผู้พยายามนำ Exosomes ที่ได้จากแหล่งที่มาต่างๆ เช่น ห้องปฏฺบัติการเลี้ยงเซล มาสกัดและทำการฉีดเข้าในร่างกายของผู้ป่วยด้วยโรคต่างๆ  พูดง่ายๆก็คือ นำสารและ Exosomes ที่เกิดจากการเลี้ยงเซล ของคนๆหนึ่ง ไปฉีดให้กับอีกคนโดยการใช้กระบวนการทางห้องทดลอง ทำให้เสถียรจนสามารถเก็บไว้ใช้ในระยะเวลายาวนานได้ อย่างไรก็ตามการโฆษณาโดยอ้างว่า ไม่ใช่ยา ไม่ใช่สเต็มเซล จึงไม่มีอันตราย อาจไม่ถูกต้องนัก

องค์การอาหารและยาของสหรัฐอเมริกา ได้ออกประกาศเตือนให้แก่ผู้บริโภคทราบ ว่า Exosomes นั้นจัดอยู่ในหมวดหมู่ของสารหรือวัตถุออกฤทธิ์ที่มีปฏิกิริยาต่อร่างกาย  (ตามภาพ หน้าเวปไซต์ของ US FDA)  การนำมาใช้ในมนุษย์ จำเป็นต้องได้รับการตรวจสอบและการอนุญาตจาก หน่วยงานที่รับผิดชอบ (องค์การอาหารและยา สหรัฐอเมริกา) ก่อนที่จะนำไปใช้รักษาจริงกับมนุษย์ และยังย้ำว่า Exosomes จัดเป็นการรักษาในกลุ่มเดียวกับเซลต้นกำเนิดหรือ สเต็มเซล 

ผลของการใช้ Exosomes ในปัจจุบันยังไม่ได้รับการยืนยันว่าได้ผลในการรักษาจริง อีกทั้งข้อเท็จจริงที่ Exosomes มีสารพันธุรรมบรรจุอยู่ จึงไม่อาจคาดเดาว่าผลในระยะยาวจะเกิดอะไรชึ้นกับร่างกายของผู้ที่ได้รับการฉีดเข้าไป พูดง่ายๆก็คือ ยังไม่มีการศึกษาถึงผลดีและผลเสียในระยะยาว การฉีดสารพันธุกรรมของคนอื่นเข้าไปในร่างกาย อาจนำพาไปสู่โรคภัยไข้เจ็บอื่นๆ ในระยะยาวที่ไม่มีใครทราบได้ เช่นโรคมะเร็ง หรือโรคภูมิคุ้นกันบกพร่องอื่นๆ

Exosomes และ Stem Cells ในทางทฤษฎีนั้นอาจจะเป็นความหวัง เป็นยาอายุวัฒนะให้แก่มนุษยชาติก็เป็นได้ แต่ขณะนี้ ยังไม่มีใครรู้จริง การใช้ Exosomes จากแหล่งอื่นที่ไม่ใช่เซลของตัวเอง ยิ่งมีความเสี่ยงที่ไม่อาจคาดเดา การนำ Exosomes มาใช้จึงควรพิจารณาให้รอบคอบ 

การศึกษาในปัจจุบันสำหรับ Exosomes ยังอยู่ระดับภาพเพาะเชื้อ และสัตว์ทดลอง